Στα ιστορικά μας τώρα...
Όταν τον την 30 Νοεμβρίου του 1939 η Φινλανδία δέχθηκε την απρόκλητη επίθεση της Σοβιετικής Ένωσης,ο στρατός της μικρής αυτής χώρας διέθετε μια υποτυπώδη αρματική δύναμη αποτελούμενη από λίγα Vickers E και Renault FT-17 τα οποία φυσικά ελάχιστα μπορούσαν να προσφέρουν στις επιχειρήσεις (τα Renault τελικά χρησιμοποιήθηκαν μόνο σαν σταθερά πολυβολεία).Οι δυτικές Δυνάμεις αρκέστηκαν σε δηλώσεις συμπάθειας και στην αποστολή ελάχιστου ή παρωχημένου πολεμικού υλικού,οπότε οι Φινλανδοί έπρεπε να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους.Μαχόμενοι με αυταπάρνηση και πέρα απο κάθε λογική κατάφεραν να νικήσουν πολλές φορές τον Σοβιετικό γίγαντα και να του επιφέρουν βαρύτατες απώλειες.Οι δύο πλευρές εξαντλημένες τερμάτισαν τις εχθροπραξίες την 13 Μαρτίου του 1940 οπότε και έληξε τυπικά ο Χειμερινός Πόλεμος ή Talvisota.Αμφότεροι οι αντίπαλοι έμειναν ανικανοποίητοι και προετοιμάζονταν για τον δεύτερο γύρο,οι μεν Φινλανδοί απώλεσαν ένα μεγάλο τμήμα του εθνικού τους εδάφους,οι δε Σοβιετικοί απέτυχαν να καταλάβουν την χώρα και να την μετατρέψουν σε Σοβιετική Δημοκρατία.
Με την λήξη του πολέμου οι Φινλανδοί βρέθηκαν να κατέχουν μεγάλους αριθμούς σοβιετικών αρμάτων,λαφύρων από τις μάχες(κυρίως Τ-26,ΒΤ και λίγα Τ-28),τα οποία και έσπευσαν να αξιοποιήσουν και να εντάξουν στην υπηρεσία τους.Έτσι μπόρεσαν να σχηματίσουν την πρώτη Τ/Θ μονάδα τους,αρχικά επιπέδου ταξιαρχίας κι έπειτα μεραρχίας.
Οι προκλήσεις απο την μεριά του Στάλιν συνεχίζονταν κι έτσι όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν στην σοβιετική επικράτεια,ήταν μια χρυσή ευκαιρία για την Φινλανδία να αντεπιτεθεί και να επανακαταλάβει τα απωλεσθέντα εδάφη της.Ο Συνεχιζόμενος Πόλεμος (jatkosota) ξεκίνησε τυπικά την 25 Ιουνίου του 1941.Οι Φινλανδοί σάρωσαν τις σοβιετικές δυνάμεις και αποκατέστησαν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας τους.
Τότε αρχίζει και η ιστορία του Τ-34/76 (ή "Sotka" όπως το αποκαλούσαν χαιδευτικά οι Φινλανδοί) στον Φινλανδικό στρατό.Την 02-10-1941 κατελήφθη ακέραιο κοντά στο Syväri το πρώτο Τ-34 (ένα model 1941 STZ)το οποίο εντάχθηκε σε υπηρεσία με τα φινλανδικά χρώματα ως R-105 (αργότερα Ps. 231-2).Ακολούθησαν κι άλλα,κάποια από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν μόνο ως πηγές ανταλλακτικών.Αργά ή γρήγορα όλα μετέβησαν σε φινλανδικά εργοστάσια για συντήρηση και επανακατασκευή όπου και τους προστέθηκαν αρκετές τροποποιήσεις (δεν είναι του παρόντος να μιλήσουμε γι αυτές).
Στο μεταξύ οι Γερμανοί πίεζαν για να συνεχιστεί η φινλανδική επίθεση εντός της σοβιετικής ενδοχώρας και να ολοκληρωθεί ο αποκλεισμός του Λέλινγκραντ.Οι Φινλανδοί όμως,πολύ σοφά,αρνήθηκαν αφού το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν τα εθνικά τους συμφέροντα κι όχι τα σχέδια του Χίτλερ.Έτσι αρκέστηκαν στο να αποκρούουν ήσσονος σημασίας σοβιετικές επιθέσεις,να οργανώνουν και να βελτιώνουν τις αμυντικές τους θέσεις.Την 09 Ιουνίου 1944 όμως ήρθε η σειρά των Σοβιετικών οι οποίοι εξαπέλυσαν μία μεγάλη επίθεση με συντριπτικά ανώτερες δυνάμεις στον Ισθμό της Καρελίας και διέσπασαν τις πολλαπλές αμυντικές γραμμές των Φινλανδών.Η κατάσταση ήταν εξαιρετικά κρίσιμη και η Γερμανία έσπευσε να συνδράμει τους δοκιμαζόμενους Σκανδιναβούς με δικές της δυνάμεις αλλά και τόνους πολεμικού υλικού όπως Stug III,Panzer IV αλλά και Τ-34/76 από τα αποθέματα της Wermacht.
Tα "γερμανικά" Τ-34 ήταν τρία (διάφορων τύπων),τα Ps. 231-5,Ps. 231-6 και Ps. 231-7 τα οποία έφθασαν στη χώρα με το πλοίο S/S Hugo Stiennes την 02 Ιουλίου 1944.Η παρτίδα αφορούσε εννέα άρματα αλλά τελικά παραδόθηκαν μόνο τρία λόγω της γερμανικής καχυποψίας.Κάποιες πηγές αναφέρουν πως οι Γερμανοί δεν παραχώρησαν αλλά πούλησαν
τα Τ-34 στους Φινλανδούς.Όλα έφεραν τις γερμανικές παρεμβάσεις και δεν τροποποιήθηκαν στην Φινλανδία.Είναι συζητήσιμο πάντως αν και κατά πόσο γνώρισαν δράση εναντίον των Σοβιετικών.
Ενισχυμένοι αρκετά λοιπόν οι Φινλανδοί κατάφεραν να σταματήσουν τον σοβιετικό οδοστρωτήρα και ξεκίνησαν επαφές για ειρήνευση με τη σοβιετική πλευρά από ενισχυμένη διαπραγματευτική θέση.Οι Σοβιετικοί επέβαλαν σκληρούς όρους αλλά τελικά υπογράφτηκε ανακωχή και οι εχθροπραξίες έληξαν την 19 Σεπτεμβρίου 1944.Οι Φινλανδοί είχαν ματώσει και υποστεί τεράστιες θυσίες αλλά διατήρησαν την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους.
Οι Γερμανοί δεν είχαν ωστόσο καμία ιδιαίτερη όρεξη να εγκαταλείψουν τη χώρα και οι Σοβιετικοί ανάγκασαν τους Φινλανδούς να τους εκδιώξουν.Ξεκίνησε λοιπόν ο τρίτος (και τελευταίος) πόλεμος,ο λεγόμενος Λαπωνικός που έληξε με την οριστική απόσυρση των Γερμανών την 25 Απριλίου 1945.Αν και υπήρξαν κάποιες σφοδρές συγκρούσεις,οι Φινλανδοί επιτέθηκαν μάλλον απρόθυμα εναντίον των πρώην συμμάχων τους και αρκέστηκαν στο να τους "πείθουν" ένοπλα να συνεχίζουν την υποχώρηση τους προς τη Νορβηγία.Σε αυτές τις επιχειρήσεις έλαβαν μέρος όλα τα διαθέσιμα Τ-34.
Συνολικά ο Φινλανδικός Στρατός παρέταξε επτά Τ-34/76 αν και κατέλαβε περισσότερα λόγω έλειψης ανταλλακτικών.Χρησιμοποιήθηκαν μέχρι το 1961 και κάποια διατηρούνται στα μουσεία της χώρα ενώ άλλα κατέληξαν ως στόχοι στα πεδία βολών.
Διάλεξα να αναπαραστήσω το Ps. 231-6 που προερχόταν απο την γερμανική παρτίδα.Δυστυχώς παρόλο που έψαξα γι αρκετό καιρό και ήρθα σε επαφή και με τρείς Φινλανδούς μοντελιστές δεν κατάφερα να ανακαλύψω άλλη φώτο του άρματος εκτός απο αυτήν που είχε βρεί ο Θόδωρος (STEINER) κι αργότερα,ολόκληρη ο Γιώργος (Τσάπανος):
Το άρμα (ένα Τ-34/76 model 1942 Factory 112) εικονίζεται κατά τη διάρκεια του Λαπωνικού πολέμου να έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από γερμανική Α/Τ νάρκη.Φαίνεται να φέρει τυπικές αλλαγές ενός captured γερμανικού Τ-34 και με την βοήθεια των ανωτέρω φίλων και μελετώντας δεκάδες φώτο άλλων Τ-34 (γερμανικών και φινλανδικών) σχημάτισα μία πλήρη εικόνα.Εξαιρετική πηγή εικόνων για τους τρείς φινλανδικούς πολέμους αποτελεί η σελίδα του φινλανδικού στρατού που διαθέτει απίστευτο φωτογραφικό υλικό:
http://sa-kuva.fi/
